„Zweryfikowana taksówka” – PZPA porządkuje standardy bezpieczeństwa i weryfikacji

W 2024 r. w samej Warszawie działało niemal 59 tys. taksówek. Zamówienie kursu to dziś kwestia kilku kliknięć, ale oczekiwania pasażerów coraz wyraźniej przesuwają się z wygody w stronę pewności i bezpieczeństwa. Odpowiedzią ma być inicjatywa Polskiego Związku Partnerów Aplikacyjnych (PZPA) „Zweryfikowana taksówka” – jednolite oznaczenie, które ma informować, że kierowca i pojazd przeszli szczegółowy proces weryfikacyjny prowadzony przez profesjonalny podmiot branżowy.

– Chcemy, aby każdy pasażer miał pełną świadomość, z kim i na jakich zasadach podróżuje. Dlatego planujemy, aby do końca roku wszystkie nasze pojazdy flotowe zyskały oznaczenie «Zweryfikowana taksówka», dla łatwego rozpoznania, że wybrany przejazd jest dokładnie zweryfikowany i spełnia najwyższe standardy jakości oraz bezpieczeństwa – podkreśla Krzysztof Kowalski, prezes PZPA.

Kierowca i pojazd: wymogi, szkolenia, regularne kontrole

Jak wyjaśnia PZPA, proces weryfikacji kierowców i pojazdów opiera się na jednolitych przepisach obowiązujących w całym kraju; część miast wprowadza jednak dodatkowe wymogi wynikające z lokalnych regulacji. Z perspektywy firm taksówkowych, kierowców i pasażerów korzystne byłoby ujednolicenie procedur w skali kraju – uczyniłoby to proces w urzędach bardziej przejrzystym i logicznym.

Zanim kierowca odbierze pierwszy kurs, musi mieć ukończone 18 lat, ważne polskie prawo jazdy, aktualny dokument tożsamości, badania lekarskie i psychologiczne właściwe dla kierowców zawodowych oraz zaświadczenie o niekaralności z kraju pochodzenia (nie starsze niż 30 dni). Wymagany jest również identyfikator kierowcy lub zgłoszenie do licencji taksówkarskiej właściwego urzędu miasta/gminy, a dokumentację uzupełnia wypis z licencji partnera flotowego dla pojazdu używanego do obsługi zleceń. Po stronie flot prowadzone są szkolenia wdrożeniowe i akcje informacyjne (aktualne przepisy ruchu drogowego, uprawnienia i obowiązki, kwestie organizacyjne i praktyka zawodu), z naciskiem na bezpieczeństwo własne i pasażera. Po zakończeniu weryfikacji kierowcy mają dostęp do stałego – często całodobowego – wsparcia operacyjnego przez dedykowane infolinie i centra obsługi.

Weryfikacji podlega też sam pojazd. Samochód musi być zarejestrowany w Polsce, mieć aktualne badania techniczne (w tym dodatkowy przegląd na Stacji Kontroli Pojazdów) oraz ubezpieczenie OC w rozszerzonym wariancie dedykowanym taksówkom. Konieczne jest prawidłowe oznakowanie i wyposażenie zgodne z lokalnymi przepisami; w zależności od miasta pojazd musi spełniać określone normy emisji spalin. PZPA wskazuje również na regularne inspekcje flot – mniej więcej co 30 dni – obejmujące stan techniczny, kompletność wyposażenia, prawidłowość oznakowania i aktualność dokumentacji. Emisja spalin monitorowana jest cyklicznie na bazie raportów z nowoczesnych systemów GPS; wnioski z przeglądów omawiane są z kierowcami, aby sprzyjać bezpiecznej, bardziej ekologicznej i ekonomicznej jeździe.

– Branża taksówkarska na co dzień funkcjonuje w sposób mocno regulowany. Zawód taksówkarza wiąże się z całym szeregiem obowiązków ustawowych, które każdy legalnie działający kierowca i każda flota muszą spełnić – wyjaśnia prezes PZPA i dodaje:

– Nasz projekt ma przede wszystkim pokazać pasażerowi i kierowcy w prosty sposób, że dana flota rzetelnie wywiązuje się z wymogów prawa oraz traktuje bezpieczeństwo jako element nadrzędny i wykorzystuje do tego najnowocześniejsze rozwiązania.

Co istotne, obcokrajowcy mogą liczyć na wsparcie w legalizacji pobytu i kompletowaniu niezbędnych dokumentów do podjęcia pracy.

Technologia i prywatność: AI, CEPiK, biometria, monitoring

W ramach projektu stawiającego na transparentność wykorzystano nowoczesne narzędzia. Floty spod szyldu PZPA wykorzystują monitoring wewnętrzny i zewnętrzny pojazdów oraz systemy GPS oparte na sztucznej inteligencji, które umożliwiają m.in. ocenę bezpieczeństwa i płynności jazdy, weryfikację, czy kierowca nie korzysta z telefonu podczas prowadzenia, a także kontrolę stylu jazdy w duchu ekodrivingu.

Codziennie sprawdzana jest ważność prawa jazdy kierowców – dzięki integracji z Centralną Ewidencją Pojazdów i Kierowców osoby bez aktualnych uprawnień natychmiast tracą możliwość realizacji kursów. Dodatkowym zabezpieczeniem jest biometryczna weryfikacja tożsamości kierowcy: zgodnie z ustawą o transporcie drogowym wykonywane jest zdjęcie w czasie rzeczywistym co najmniej raz na 50 przewozów, lecz nie rzadziej niż raz na 7 dni (art. 27e ust. 7 i 8 UTD).

PZPA podkreśla jednocześnie standardy ochrony prywatności. Pojazd wyposażony w monitoring oznaczony jest specjalną naklejką informacyjną, a kierowca ma obowiązek uprzedzić pasażera o nagrywaniu jeszcze przed rozpoczęciem przejazdu. Dane przechowywane są maksymalnie 30 dni, zgodnie z wymogami RODO, i nie są udostępniane podmiotom zewnętrznym – wyjątkiem są sytuacje związane z bezpieczeństwem, w których dostęp do materiałów mogą uzyskać odpowiednie służby na podstawie prawa.

Jeżeli dojdzie do błędnej identyfikacji biometrycznej, procedury – jak informuje przedstawiciel PZPA – zależą od konkretnej platformy. Co do zasady weryfikacja może obejmować powtórne wykonanie selfie w wyznaczonym czasie, tymczasowe wstrzymanie konta i manualne potwierdzenie tożsamości przez zespół wsparcia, o którego decyzji kierowca jest informowany mailowo. PZPA odsyła w tym zakresie do materiałów źródłowych poszczególnych operatorów.

Dane i państwo: rozproszone rejestry, pomysł jednolitej platformy

Dziś kluczowym wyzwaniem pozostaje rozproszenie danych o kierowcach i pojazdach w wielu rejestrach oraz fakt, że część procedur nadal opiera się na dokumentacji papierowej. PZPA proponuje stworzenie jednej, scentralizowanej platformy cyfrowej, która w sposób ciągły gromadziłaby i aktualizowała informacje o kierowcach, pojazdach i podmiotach świadczących usługi transportowe – ułatwiając pracę firm i zwiększając skuteczność organów nadzorczych dzięki szybkiemu dostępowi do rzetelnych, zweryfikowanych danych.

Związek opracował własne sugestie rozwiązań, które aktywnie konsultuje z decydentami, w tym z doświadczonymi naczelnikami urzędów miejskich. Jak zaznaczono, bezpośrednie powiązanie projektowanej platformy z bazą CEPiK nie musi być rozwiązaniem optymalnym – co wynika z opinii ekspertów pozostających w stałym kontakcie z PZPA. Jednocześnie systemy bezpieczeństwa funkcjonują dziś w ramach poszczególnych firm zrzeszonych w Związku, dlatego pełna integracja z miejskimi systemami ITS – na obecnym etapie – jawi się jako perspektywa odległa.

Ekologia i informacja dla pasażera: standardy dziś i jutro

PZPA akcentuje, że przy rozbudowie flot preferowane są pojazdy spełniające wysokie standardy komfortu i funkcjonalności – z punktu widzenia zarówno kierowcy, jak i pasażera – a także rozwiązania ograniczające emisyjność i koszty eksploatacji. W praktyce przekłada się to na priorytet dla samochodów elektrycznych lub takich, które pozwalają na instalację gazową. Na tym etapie nie przewidziano odrębnych oznaczeń dla pojazdów zeroemisyjnych w ramach „Zweryfikowanej taksówki”.

Po stronie pasażera kluczowe pozostają czytelne sygnały i transparentność. Naklejka na aucie będzie jednoznaczną informacją, że kierowca i pojazd są zweryfikowani; ewentualne wyświetlanie statusu weryfikacji w aplikacjach wymagałoby jednak szerszej współpracy z platformami – jak zapewnia PZPA, Związek jest na taki dialog otwarty.


O PZPA: 
Polski Związek Partnerów Aplikacyjnych to organizacja pozarządowa powołana przez polskich przedsiębiorców działających w sektorze usług taxi i dostaw w aplikacjach. Priorytetem jest bezpieczeństwo: Związek prowadzi działania edukacyjne i badawcze, dialog z branżą i ustawodawcą oraz inicjatywy podnoszące świadomość wyzwań sektora TAXI i delivery. PZPA tworzy obecnie 13 największych partnerów aplikacyjnych w Polsce, współpracujących łącznie z ponad 50 tys. gig workerów w ponad 200 miastach w kraju i za granicą.